Rodzice dzieci dyslektycznych mają obowiązek wspierać swoje dziecko i doceniać jego starania, aby nie obniżać jego poczucia własnej wartości i samooceny, która jest niezbędna do zdobywania wiedzy. Dziecko z specyficznymi trudnościami w pewnym momencie zdaje sobie sprawę z własnych problemów i trudności. Ma świadomość, że nie posiada takich umiejętności, jak rówieśnicy i wtedy zaczynają się problemy. Czuje się gorsze, inne, zawstydzone tym, że nie może poradzić sobie z wykonywaniem zadań które inne dzieci opanowują bez problemu i w szybkim czasie. Po pewnym czasie zauważa, że jego braki są coraz większe i bardzo często dochodzi do nastepujących wniosków: „Po co się starać? Nic z tego nie będzie, bo jestem głupi.” Lub „Po co się wysilać skoro i tak jestem do niczego”. Gdy rodzice nie zauważą, że ich dziecko przechodzi kryzys mogą pojawić się problemy w szkole i poza nią.
Rodzice zaś po wstępnym rozeznaniu i zaznajomieniu się z problemem dysleksji u swojego dziecka przejawiają różne, bardzo skrajne objawy i reakcje - „od załamywania rąk do hurraoptymizmu”. Od utraty wiary w zmianę na lepsze - „Nie da się nic zrobić, tyle nie napracowaliśmy i nie ma efektów.” Do pojawiających nie co jakiś czas przypływu nieuzasadnionej nadziei, że nagle wszystko się zmieni na lepsze „ Przecież on jest taki zdolny i twórczy, jak nikt inny potrafi grać na wszystkich instrumentach”. Obie te postawy są fałszywe i niebezpieczne ponieważ blokują realistyczną ocenę sytuacji i uniemożliwiają budowanie skutecznej strategi uzyskania pomocy. Najbardziej destrukcyjny jest stan wyuczonej bezradności wynikający ze stwierdzenia, że nic nie możemy zrobić, choć powinniśmy. Przyczyną jest brak wiedzy na temat objawów, co powoduje późne ich rozpoznanie, a w konsekwencji nasilenie i pojawienie się wtórnych zaburzeń. Bezsilność rodziców pogłębia brak znajomości przyczyn tych specyficznych trudności w uczeniu się czytania i pisania, brak umiejętności pracy z dzieckiem - która aby miała być skuteczna musi mieć charakter specjalistycznych zajęć terapeutycznych ( korekcyjno - kompensacyjnych )
Wparcie rodzica czyli co może zrobić rodzic ?
• Kochać, ale wymagać.
• Nie denerwować się, porozmawiać z nauczycielem na temat tego, jakie dziecko ma rzeczywiste predyspozycje i możliwości.
• Wpierać dziecko.
• Szanować jego emocje.
• Nie krytykować, tylko pomagać.
• Nie zaniżać samooceny.
• Pokazać dziecku jego mocne strony.
• Motywować do działania.
• Wspólnie pracować.
• Pozwolić dziecku powiedzieć o wszystkich jego obawach, smutkach, żalach, problemach. Nigdy nie wyśmiewać dziecka ( jeśli uczucia dziecka zostaną urażone to nigdy więcej nam nie zaufa).
• Zawsze pokazywać, że jest bardzo ważne.
• Przezwyciężać złość.
• Opanować frustrację dziecka, spowodowaną brakiem wiedzy i umiejętności, aby przezwyciężyć problem.
• Kontrolować postępy.
• Interesować się dzieckiem.
• Być cierpliwym.
• Mieć dobry kontakt ze swoim dzieckiem.
• Pomagać dziecku ustalać priorytety w zadaniach domowych: co należy robić teraz, co jutro, a co można zostawić na pojutrze.
• Nauczyć dziecko porządku, ustalić harmonogram odrabiania zadań domowych ( sprawdzać czy zostało wykonane )
Najważniejsza wskazówka :
Wpieraj !!!! Wspieraj swoje dziecko, które przez problemy czuje się zawstydzone.
Przyczyny i objawy specyficznych trudności w nauce bardzo szczegółowo opisałam w innych artykułach na blogu do których odsyłam, tutaj chciałabym zająć się typowymi problemami rodziców dzieci dyslektycznych i objaśnieniu jak sobie z nimi radzić by pomóc dziecku oraz sobie.
Wytworzenie gotowości do pomocy dziecku to pierwszy krok w kierunku przeciwdziałania naszej bezradności. Nie wolno myśleć i mówić: „Nic się nie da zrobić, to się nie powiedzie. To za trudne dla nas”. Często informacja o tego typu trudnościach powoduje, że narasta nas poczucie bezradności i frustracja, ponieważ nie możemy sobie wytłumaczyć dlaczego tak bystre i mądre dziecko nie może poradzić sobie w szkole z podstawowymi zadaniami.
Rodzice przyjmują kilka typów postaw wobec tych informacji m.in postawę wyuczonej bezradności - gdy rodzice nie próbują nic z tym zrobić, dzieje się tak, ponieważ wątpią, by cokolwiek mogło zmienić ten stan, a odpowiedzialność i pracę z dzieckiem przenoszą na szkołę. Często spotykana jest także postawa roszczeniowa ( rodzice nie rozumieją czym jest dysleksja, oczekuje najniższych wymagań ze strony szkoły, nie deklarują chęci pomocy dziecku) lub postawa negacji - nie wierzą w istnienie dysleksji, twierdzą, że kiedyś czegoś takiego nie było, a najlepszym lekarstwem są kary. Najlepsza postawa rodziców jest otwartość na współpracę - cechuje rodziców którzy są otwarci, znają problem lub wykazują chęci, aby go poznać. Rozumieją konieczność długofalowej specjalistycznej terapii, nawiązują kontakt i szukają pomocy u specjalistów w poradni psychologiczno - pedagogicznej. Udają się na konsultację do psychologa.
Jak przeciwdziałać wyuczonej bezradności ?
• Pamiętaj, że nigdy nie jest za późno, aby rozpocząć udzielanie pomocy dziecku z dysleksją.
• Nie etykietuj swojego dziecka, nie mów o nim - „dyslektyk” raczej Nasze dziecko ma problem z dysleksją a my razem z nim.
• Zapewnij dziecku pomoc w szkole i w poradni psychologiczno -pedagogicznej podczas terapii z specjalistą.
• Nie traktuj dziecka z dysleksją jako chorego czy leniwego, nie mów o nim: zdolny leń”.
• Obniżanie samooceny dziecka obniża także jego nadzieję na poprawę, dlatego nie używaj do mobilizacji dziecka kar ani gróźb dostania złej oceny, nie krytykuj i nie kpij z dziecka, to nic nie da.
• Pamiętaj, że dziecko nie wyrośnie z dysleksji. Dysleksja jest problemem na całe życie dziecka i jego rodziny. Nie łudź się, że dziecko z tego wyrośnie, weźmie nie w garść czy ktoś go z tego wyleczy.
• Nie ograniczaj dziecku zajęć poza lekcyjnych, aby miało więcej czasu na naukę.
• Spróbuj jak najwcześniej zaobserwować trudności dziecka: na czym polegają ? Co jest ich przyczyną?
• Uwierz w swoje dziecko i jego sukces w szkole, wystarczy, że zostanie mu udzielona specjalistyczna pomoc.
• Nie bój się kontaktu ze specjalistami z poradni psychologiczno - pedagogicznej. Psycholog może pomóc.
• Zachęcaj dziecko do udziału w zajęciach i terapii, nagradzaj za pracę.
• Pamiętaj, że dziecko musi pracować nie tylko w szkole, ważne jest żeby uczęszczało na zajęcia terapeutyczne dla dzieci ze specyficznymi trudnościami w nauce w poradni psychologiczno -pedagogicznej.
• Wspomagaj rozwój dziecka, ucz się razem z nim, rysuj, ćwicz, układaj puzzle, klocki, czytaj książki.
• Rozwijaj wrodzone talenty, wspieraj mocne strony swojego dziecka, żeby miało świadomość, że jest w czymś bardzo dobre, żeby poczucie wartości Twojego dziecka wzrastało.
• Bądź życzliwym, pogodnym, cierpliwym przewodnikiem i towarzyszem swojego dziecka w jego kłopotach szkolnych.
• Stwórz możliwość relaksu razem z dzieckiem, baw nie jeżdżąc na rowerze, grając w piłkę, spacerując, chodząc na basen. Przeżywaj wspólnie miłe i radosne chwile.
Uczniowi dyslektyczni przejawiają charakterystyczne mocne i słabe strony. Często zauważone u większości dzieci z specyficznymi trudnościami w nauce.
Mocne strony:
• Duży iloraz inteligencji
• Duży zasób wiedzy ogólnej
• Myślenie obrazowe - bardziej szczegółowe
• Po osiągnięciu sukcesu dzieci z dysleksją posiadają lepszy rozwój emocjonalny i społeczny
• Współpracuje z grupą
• błyskotliwy, elokwentny, pomocny, pracowity, empatyczny
• Uczy się poprzez wiele zmysłów
• Ma realne podejście do swoich umiejętności
Słabe strony:
• Wolne tempo pracy
• Trudności w czytaniu
• Trudności w pisaniu
• Trudności w koncentracji
• Słaba pamięć słuchowa
• Słaba pamięć wzrokowa
• Niska motywacja do działania
• Niska samoocena
• Brak wiary we własne możliwości
• Poczucie wstydu
• Poczucie lęku
• Trudności adaptacyjne
Badania wykazały, że dzieci z dysleksją, które uczęszczają na terapię do poradni psychologiczno -pedagogicznej, mają wyższe poczucie wewnętrznej kontroli ( poczucie następstw wydarzeń na drodze do sukcesu) mają też wyższą samoocenę, niż przed podjęciem terapii a co za tym idzie wyższe poczucie własnej wartości. Pamiętaj, kontakt z psychologiem pomoże twojemu dziecku.
Oprócz wsparcia rodziców, które jest oczywiście najważniejsze, należy również podkreślić wagę wsparcia ze strony nauczyciela, wparcia ze strony rówieśników oraz wsparcie emocjonalnego, które potrzebuje nasze dziecko.
Co może zrobić nauczyciel?
• Stworzyć ciepłą i przyjazną atmosferę w klasie.
• Mieć dobry kontakt z uczniem.
• Wpierać.
• Nie ośmieszać, nie karać. Takie zachowania nie mobilizują ucznia dyslektycznego, wręcz przeciwnie - dziecko zaczyna się zachowywać agresywnie, gdy pojawi nie agresja jako obrona staraj się ją wyciszyć.
• Nie porównywać dziecka dyslektycznego z uczniami bardziej zdolnymi, którzy sobie lepiej radzą.
• Być cierpliwym.
• Nie omawiać prac domowych publicznie w klasie, narażając dziecko na niepotrzebna krytyka ze strony rówieśników.
• Stosować pochwały, aby działania ucznia dyslektycznego zawsze zostały docenione.
• Angażować go do roli społecznych na forum klasy.
• Zaprasza do pomocy podczas prowadzenia lekcji, np angażować do rozniesienia pomocy dla uczniów.
• Uświadomić klasie, że są dzieci które mają problemy z czytaniem, pisaniem i trzeba im pomóc, nie wolno wyśmiewać, szykanować itp.
• Pomagać, gdy istniej taka potrzeba.
• Pisać ważne informacje w zeszycie dla rodziców, dziecko dyslektyczne ma zazwyczaj słabą pamięć.
Wsparcie rówieśników.
Opinia kolegów z klasy jest bardzo ważna. Dużo zależy od nauczyciela, jeśli mądrze pokieruje klasą dzieci będą się wspierać i pomagać osobom, które tego potrzebują. Nikt nie będzie komentować w negatywny sposób, że trzeba komuś pomóc. Warto zaangażować rówieśników do pomocy, dzieci uczą się współpracy, empatii, zrozumienia, dla dziecka dyslektycznego jest to bardzo ważne.
Wsparcie emocjonalne.
Wsparcie emocjonalne dla dzieci z dysleksją jest bardzo ważne, potrzebują one akceptacji, zrozumienia, pomocy i pokierowania w rozwiązaniu zadania. Bardzo często u uczniów z specyficznymi trudnościami w nauce występuje blokada emocjonalna, gdy pojawia się sytuacja „zagrożenia”, są to między innymi czytanie tekstu na głos przy całej klasie, rozwiązanie zadania na tablicy przed wszystkimi uczniami, odpowiedź ustna na formy klasy itp. Dziecko wtedy zaczyna sie denerwować, poci się, czuję lęk, niejednokrotnie mogą wystąpić objawy somatyczne lęku takie jak: ból brzucha, nudności, kołatanie serca, uczucie osłabienia, drżenie rąk, biegunka, uczucie gorąca, wypieki i inne. Dziecko nachodzą negatywne myśli np. „jestem beznadziejna w czytaniu, na pewno narobię błędów i wszyscy będą się ze mnie śmiali”.
Rodzicu pamiętaj !!
Potrzeby emocjonalne twojego dziecka są tak samo ważne jak jego postępy w szkole.
Uczeń, który czuje tak ogromne wsparcie w rodzicach, rodzeństwie, rówieśnikach a także nauczycielach, może osiągnąć bardzo dużo. Trzeba być wyrozumiałym, tolerancyjnym i szanować innych nie za to co potrafią, tylko za to kim są.
Abecadło ucznia z dysleksją :) ( M.Rożyńska i D.Rożyński)
A - Akceptuj mnie takiego jakim jestem, także moją inność.
B - Błędy ortograficzne są moją udręką.
C - Cierpliwość potrzebna jest wszystkim - mnie, rodzicom i nauczycielom.
D - Dysleksja to wielki ciężar! Całe życie będę go dźwigać.
E - Emocje umożliwiają mi prezentowanie wiedzy i umiejętności.
F - Frustrację przezwyciężam relaksacją.
H - Humor jest potrzebny, żeby łatwiej żyć z dysleksją.
I - Istotne jest rozwijanie zainteresowań.
J - Jestem w stanie rozpoznać swój styl uczenia się.
K - Koszmarem jest dla mnie głośne czytanie.
L - Lubie uczyć się wielozmysłowo.
M - Myślenie pozytywne ułatwia pokonywanie trudności.
N - Nie oczekuje od innych gotowych rozwiązań i odpowiedzi.
O - Oceniajcie, proszę mój wysiłek i wkład pracy.
P - Potrzebuje więcej czasu na czytanie i pisanie.
R - Relaks pomaga mi w nauce.
S - Sukcesy = większa motywacja i wiara w siebie.
T - Tran pomaga osobom z dysleksją, łykam codziennie kapsułki z tranem.
U - Uczę się zwykle dłużej niż inni, bardzo mnie to wyczerpuje.
W - Woda to dobry napój podczas uczenia się.
Y - Yyyyyyyyyyyyy…… - potrzebuję chwili na zastanowienie, by odpowiedzieć na pytanie.
Z - Zdobywam wiedzę, jak przezwyciężać dysleksję!!!
Commentaires